De verantwoordelijkheid van Nederlandse supermarkten voor omstandigheden op Zuid-Afrikaanse wijnbedrijven
Hoewel Nederland een belangrijke markt is voor Zuid-Afrikaanse wijn, is er in Nederland nauwelijks discussie over schendingen van mensen- en arbeidsrechten in deze sector. Met dit onderzoek willen SOMO en haar Zuid-Afrikaanse organisatie TCOE het bewustzijn over deze schendingen vergroten, en tegelijkertijd het werk van lokale vakbonden ondersteunen.
Het rapport onderzoekt het due diligence-beleid Due diligence is de inspanning die van bedrijven wordt gevraagd om betrokkenheid bij mensenrechtenschendingen tegen te gaan. De noodzaak tot due diligence is opgenomen in de UN Guiding Principles (UNGP’s) en de OESO-richtlijnen. en de -praktijk van de vijf grootste Nederlandse supermarkten: Albert Heijn, ALDI, Jumbo, Lidl en PLUS ten aanzien van de Zuid-Afrikaanse wijn die ze in hun supermarkten verkopen. Voldoen de wijnen aan de VN-normen voor due dilegence? Hoe kunnen de supermarkten meer bijdragen aan blijvende verbeteringen in de arbeids- en leefomstandigheden op Zuid-Afrikaanse wijnboerderijen.
SOMO en TCOE ondezochten samen met de lokale vakbond CSAAWU de situatie op een handvol wijnplantages. Dit veldwerk is een illustratie van een lange en gestage stroom onderzoeken naar de arbeidsomstandgheden in de Zuid-Afrikaanse wijnindustrie: al meer dan 15 jaar komen Europese ngo’s als Amnesty en Human Rights Watch met kritische rapporten.De belangrijkste conclusies zijn op het gebied van arbeidsomstandigheden: arbeiders hebben over het algemeen geen vast contract en krijgen een loon waarvan ze niet kunnen rondkomen. Onveilig pesticidegebruik is een terugkerend onderwerp en het blijkt heel moeilijk voor mensen om zich te organiseren, bijvoorbeeld via een vakbond. Maar weinig arbeiders in deze sector zijn lid van een vakbond en daarnaast sluiten vakbonden op veel weerstand van boeren als ze hun taak willen uitvoeren en opkomen voor de rechten van hun leden en van arbeiders in het algemeen.
SOMO roept supermarkten in Nederland op zich actief bezig te houden met verbeteringen in hun keten, risico’s in kaart te brengen en niet blind te vertrouwen op certificeringsinitiatieven.
lees meer minder