Gekleurde edelsteen fout

Aan gekleurde edelstenen die in Nederland verkocht worden zit een luchtje. De saffieren, smaragden en robijnen en andere stenen die over de toonbank gaan worden vaak met gevaar voor de gezondheid gedolven; dodelijke ongevallen zijn geen uitzondering.

Dat blijkt uit ‘Rough cut‘, een onderzoek van SOMO (Stichting Onderzoek Multinationale Ondernemingen) dat toezicht houdt op maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO) van internationale bedrijven. Veel stenen worden gewonnen in ontwikkelingslanden (zoals Tanzania, Madagaskar en Zambia) en geslepen en gepolijst in Aziatische lageloonlanden als Thailand, India en China.

Slechte arbeidsomstandigheden, kinderarbeid en lage lonen zijn schering en inslag. Onder internationale juweliers zijn op sectorniveau geen serieuze initiatieven om de arbeidsomstandigheden te verbeteren, zoals dat bij diamanten wel is gebeurd in het Kimberley-proces, dat de handel in bloeddiamanten moet voorkomen. Er is dus geen keurlabel voor de consument. Wereldwijd gaan er voor ongeveer 7 à 11 miljard aan gekleurde edelstenen over de toonbank. In Nederland wordt voor $3,3 miljoen aan bewerkte en onbewerkte edelstenen geïmporteerd.

Bijenkorf en juweliersketen Siebel konden na herhaaldelijk aandringen geen informatie over de herkomst van de bij hen aangeboden gekleurde edelstenen geven, stellen de onderzoekers. SOMO leidt daaruit af dat de edelstenen bij deze winkels niet oké zijn. Bijenkorf en Siebel kunnen hun handen niet in het vuur steken voor de herkomst van de edelstenen. De inkoopverantwoordelijke van Siebel, Hans Vroemen, onderschrijft dat een
consument niet kan zien of een edelsteen verantwoord is. "De verantwoordelijkheid ligt bij de leveranciers."

Bijenkorf-woordvoerder Marieke Heringa verwijst naar de interne gedragsregels waar ook Diamond Point aan moet voldoen, een juwelier die in de Bijenkorf huist. Een woordvoerder daarvan verwijst naar de goede trouw van de tussenhandelaren. "Helaas zijn de mijnen niet van ons en kunnen we de bronnen niet zelf controleren. Maar we werken met betrouwbare leveranciers."

De vergelijking tussen edelstenen en bloeddiamanten gaat overigens niet op, stelt onderzoeker Sanne van der Wal. "Edelstenen komen niet uit extreme conflictgebieden." Hij maakt een uitzondering voor Birma, dat circa 90 procent van de robijnexport beheert. "De winst gaat naar het militaire regime."

‘Rough cut’ kwam gisteren uit, enkele dagen voor Valentijnsdag. Geen toeval, beaamt Van der Wal. Om de arbeiders in de edelsteennijverheid niet het brood uit de mond te stoten wil hij niet oproepen geen edelstenen meer te kopen. "Maar het is nu wel lastig om dat met een schoon geweten te doen, en dat is jammer. Juweliers zouden zich dan ook meer moeten inspannen voor verbeteringen."

Bron: Spits