Laat de energietransitie een eerlijke, echt duurzame transitie worden

Opinie

Joseph Wilde-Ramsing

Sophie Kwizera – ActionAid

5 december 2019

Door Joseph Wilde en Sophie Kwizera

Deze week vergaderen wereldleiders in Madrid weer over de klimaatcrisis. Nederland zet in op een energietransitie naar elektrisch: van fossiel naar zon, wind en elektrische auto’s. Het is belangrijk om hierbij lessen uit de fossiele industrie mee te nemen.

Onderzoeken laten zien dat de winning van grondstoffen voor batterijen vaak leiden tot grote milieuschade en schendingen van mensenrechten. Zo doen kinderen het vuile werk bij de winning van kobalt in Congo (DRC), waar veertig procent van wereldwijde kobaltdelving plaatsvindt. Kobaltmijnen leggen beslag op bos, landbouwgrond en watervoorraden. Hele dorpen worden hiervoor verplaatst en zo niet dan zitten bewoners in een ernstig vervuild gebied. Ook in Zambia kampt de bevolking met grond, water en luchtvervuiling door koperwinning. Argentinië, waar lithium vandaan komt: hetzelfde verhaal.

Door de energietransitie explodeert de vraag naar deze grondstoffen. Onze partners in de DRC zien steeds meer bedrijven komen. In de lithiumdriehoek (Argentinië, Bolivia en Chili) zijn multinationals al geland.

Human rights in wind turbine supply chains – update 2019

Onlangs onderzochten ActionAid en SOMO wat windturbinefabrikanten doen om deze risico’s op mensenrechtenschendingen en milieuvervuiling aan te pakken. Onze conclusie: bitter weinig. Om de transitie duurzaam te maken moeten grondstoffen (koper, kobalt, mangaan) in groene technologieën eerlijk worden gewonnen, in lijn met internationale mensenrechten.

Als de groene energie eenmaal staat, kunnen we de mensenrechtenschendingen niet meer terugdraaien. Laten we het daarom in één keer goed doen. We moeten voorkomen dat er een ‘groene industrie’ wordt opgetuigd die onverschillig staat ten opzichte van misstanden en de problemen afwentelt op de winningslanden. Daarom moeten er op de top in Madrid scherpe afspraken worden gemaakt. Regeringsleiders: zorg ervoor dat de energietransitie een eerlijke, echt duurzame transitie wordt.

Joseph Wilde is klimaatonderzoeker bij SOMO. Sophie Kwizera is beleidsadviseur bij ActionAid.

Deze opinie verscheen op 6 december in de Volkskrant(opens in new window) .